روزانه ۲۰۰ نفتکش مازوت در ریه مشهدی ها!!

۲۴ آذر امسال روزنامه خراسان گزارشی با عنوان «نیروگاه مشهد ۵ برابر آلاینده تر از تهران» منتشر کرد که به موضوع مازوت سوزی در نیروگاه توس پرداخته بود. مدیر محیط‌ زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری خراسان‌رضوی در این گزارش اظهار کرده بود که با رایزنی استاندار و بقیه مسئولان استان از وزارت نفت، بنا شد ما فعلا یک میلیون متر مکعب گاز برای نیروگاه توس بگیریم که مازوت کمتری مصرف شود اما پس از پیگیری مجدد ما مشخص شد این نیروگاه بیش از یک ماه است که به تنهایی با مازوت می سوزد و خبری از سوخت گاز نیست. حسین فکور، مدیر محیط‌ زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری خراسان‌رضوی در این باره می گوید: ما تخصیص دو میلیون متر مکعب گاز را داشتیم، اما به نیروگاه های دیگر رفته است. بقیه نیروگاه ها از سوخت مایع هم استفاده می کنند، اما مازوت نیست. فعلا فقط نیروگاه توس مازوت مصرف می کند  و با توجه به سرمای موجود و کاهش دمایی که در شرق کشور داشتیم، مصرف مازوت در نیروگاه توس ادامه دارد. وی درباره مصرف روزانه مازوت در نیروگاه توس می گوید: عدد دقیق را نمی دانم، اما با توجه به شرایط به طور کامل از مازوت استفاده می کنند. وی درباره رایزنی ها می افزاید: با توجه به کمبود گاز و برودت هوا که در کشور وجود دارد فعلا دیسپاچینگ  امکان تامین گاز نیروگاه توس را به ما نمی دهد، اما به نوبه خودمان پیگیری می کنیم تا مازوت نیروگاه توس را متوقف کنیم. وی خاطر نشان می کند: طبق آخرین آمار، کل نیروگاه ها در ۱۹ درصد آلودگی هوای مشهد دخالت دارند.

مجتبی غفوری نژاد، مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی  و نظارت نیروگاه توس درباره میزان مصرف مازوت در این نیروگاه بیان می کند: هم اکنون در شبانه روز حدود  ۳ میلیون لیتر مازوت مصرف می کنیم. ما معادل ۵۰ تا ۶۰ درصد برق مشهد را تولید می کنیم. البته به طور میانگین میزان تولید برق در فصل زمستان و تابستان فرق می کند، اما در این بازه زمانی روزانه حدودا ۱۳ هزار مگاوات برق تولید می کنیم. وی می افزاید:  بیش از یک ماه است که کاملا از مازوت استفاده می کنیم و سهمیه گاز به ما نداده اند. وی خاطر نشان می کند: مازوت از تهران و اصفهان وارد مشهد می شود.

مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی  و نظارت نیروگاه توس درباره خسارت های مازوت سوزی بیان می کند: به صورت شبانه روزی ما ۲۰۰ نفتکش مازوت را تخلیه می کنیم که برای ما هزینه دارد. انتقال مازوت جدا از هزینه حمل و نقل که شرکت پخش فراورده ها عهده دار آن می شود، در نیروگاه نیز برای تخلیه آن  نیاز به نیروی انسانی و همچنین برای گرم کردن آن نیاز به بخار داریم. دلیل دیگر این که گوگرد یک عنصر خورنده است و باعث فرسایش لوله های انتقال و اتصالات می شود.  طراحی نیروگاه بر اساس سوخت گاز انجام شده است.  بنابراین موقع استفاده از مازوت فرسایش قطعات ما چند برابر می شود. ما در یک سال اخیر فقط ۱۸ بار لوله های بویلرمان سوراخ شده است که به خاطر آن هر بار مجبور به توقف واحد شده ایم. هر بار که این اتفاق می افتد ما با تحمل هزینه های زیاد و جریمه های سنگین شبکه که واحد را بدون اطلاع آن ها خارج کرده ایم، مواجه می شویم. از سویی دیگر به دلیل ایجاد آلایندگی نیز هر فصل متحمل جریمه های سنگینی می شویم و نکته آخر این که سوخت مازوت آلایندگی ایجاد می کند و خود ما هم در همین فضا کار می کنیم. وی خاطر نشان می کند: بنابراین به هیچ عنوان چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ اخلاقی دلیلی ندارد که از مازوت استفاده  کنیم. این نهادهای بالادستی هستند که برای ما مشخص می کنند که شما باید مازوت بسوزانید. ما نمی توانیم به اختیار خود تولید برق را  یک مگاوات کاهش یا افزایش دهیم. ما علاقه مند به سوخت گاز هستیم. طبق قراردادی که با شرکت گاز داریم در هشت ماه ابتدایی سال به طور کامل و چهار ماه انتهایی سال نیز هر ماه یک و نیم میلیون متر مکعب باید به ما سوخت گاز بدهند اما وقتی هوا سرد می شود شبکه گازی مصرفش بالا می رود و شرکت گاز هم مجبور است که سهمیه گاز صنایع را قطع کند و ما مجبور به استفاده از مازوت هستیم.

غفوری نژاد اظهار می کند: در گزارش های مرکز پایش آلاینده های زیست محیطی مشهد اعلام شده که جهت غالب باد مشهد از جنوب و شرق مشهد است. نیروگاه توس در شمال غرب مشهد واقع شده است، یعنی اگر از جنوب شرق باد بوزد آلایندگی های نیروگاه توس حداقل به سمت مشهد نیست. ضمن این که جدیدترین نیروگاه مشهد هم در کنار ما واقع شده است. ما به مقوله محیط زیست بی تفاوت نبودیم. نقطه کار مشعل مان را به طور پیوسته رصد می کنیم و در نقطه بهینه قرار می دهیم که کمترین آلایندگی را داشته باشد. وی تصریح می کند: فقط آلایندگی هوا نیست، بلکه ممکن است آلایندگی خاک هم ایجاد کند. به همین منظور ما مسیر روغن  و مایعات را کلا جداسازی کرده ایم. ما ۶۶ هکتار فضای سبز داریم و ۲۵ درصد محوطه ما فضای سبز است. وی در پاسخ به این سوال که نیروگاه توس چه میزان در آلایندگی خاک و هوا نقش دارد، بیان می کند: محیط زیست اندازه این ها را دقیق تر دارد، چون گزارش آن برای آن ها فرستاده می شود.

به گزارش خراسان رضوی، در آذر امسال بنا به اظهارات معاون نظارت پایش اداره کل محیط زیست استان در ماده ۲ قانون هوای پاک مصوب شده است که نیروگاه هایی که از مازوت استفاده می کنند، اگر ۳۰ روز در سال ۱۳۹۷ حدود مجاز به انتشار آلودگی را رعایت نکنند، تا ابتدای تیر۱۳۹۸ باید برای ایجاد سیستم تجهیزات کاهش نشت آلاینده های هوا اقدام کنند. بنابراین تکلیف قانونی این بوده که از ابتدای تیر ۱۳۹۸ شرکت توزیع برق و نیروگاه توس مجهز به سیستم فیلتراسیون می شدند.

مجتبی غفوری نژاد، مدیر دفتر مهندسی برنامه ریزی  و نظارت نیروگاه توس در این باره بیان می کند: بحث فیلتراسیون در هیچ نیروگاهی در ایران انجام نشده و تا جایی که اطلاع دارم در هیچ نیروگاه مازوت سوز دنیا نیز چنین چیزی رخ نداده است. در۲۰ مرداد ۱۳۹۹ سازمان حفاظت محیط زیست جلسه ای با حضور نماینده های شرکت گاز ، نفت، برق حرارتی و… در تهران تشکیل داد که درباره معضل نیروگاه ها، مازوت سوزی و آلایندگی هوا تصمیماتی بگیرند. خروجی جلسه از طریق سازمان برق حرارتی به ما این طور اعلام شد که حذف گوگرد از محصولات احتراق در نیروگاه ها روزانه حدود یک و نیم میلیون متر مکعب آب و حدود ۶۶۰ تن آهک نیاز دارد که این خود هزار تن پسماند آهکی ایجاد می کند. فیلتراسیون، ساختار شیمیایی پیچیده ای است. وی می افزاید: بنا به آن چه شرکت برق حرارتی درباره خروجی جلسه به ما اعلام کرد، نتایج بررسی های یک گروه تحقیقاتی بین المللی ژاپنی این بوده که حذف گوگرد در محصولات احتراق خروجی نیروگاه ها مقرون به صرفه نیست، بلکه زمانی مقرون به صرفه است که گوگردزدایی در پالایشگاه ها انجام شود. همچنین اگر در نیروگاه گوگرد حذف شود نیاز به ۳۷۹ میلیون دلار سرمایه گذاری دارد و اگر در پالایشگاه حذف شود نیز ۳۹۸ میلیون دلار سرمایه نیاز خواهد داشت. وی تصریح می کند: بنابراین فیلتراسیون طبق تحقیقات این گروه مقرون به صرفه نیست، اما حذف گوگرد در پالایشگاه ها علاوه بر مقرون به صرفه بودن جنبه درآمدزایی دارد. به تازگی شرکت برق حرارتی فراخوان داده که کسانی که در این زمینه مطالعات یا تحقیقاتی  دارند در قالب مقاله ارائه کنند.بنابراین  در فاز تحقیقاتی است و به اجرا نرسیده است.

ایمان فرهمندی، رئیس کمیسیون عمران، حمل ‌و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد درباره مازوت سوزی نیروگاه توس می گوید: سوخت مازوت به جهت آلایندگی بسیار بالا در بسیاری از شهرها و کشورها استفاده محدودی دارد. در تهران و اصفهان که خودشان مازوت را تولید می کنند، مازوت مصرف نمی شود اما به  نیروگاه هایی مثل مشهد و تبریز فرستاده می شود. حدود  ۱۹ درصد از آلودگی هوای شهر حاصل همین عملکرد نیروگاه هاست. بر اساس همین مطالعه تقریبا تمام اکسیدهای گوگردی که در هوای مشهد منتشر می شود حاصل مازوت سوزی در نیروگاه توس است. این آلاینده باعث آسیب های جدی به بدن انسان و زیرساخت های مختلف شهری می شود. وی در ادامه مضرات مازوت سوزی می افزاید: آلاینده خطرناک دیگری هم که حاصل سوخت مازوت است ، ذرات بسیار ریزی به نام پی ام ۲٫۵ و پی ام یک است که حتی از منافذ پوستی جذب بدن  می شود. این ذرات هم به شدت سرطان زا هستند. وی درباره دلایل انتقاد به سوخت مازوت در مشهد بیان می کند: عرض ما این است  اگر در کشور کمبود گاز وجود دارد و لازم است مازوت سوزانده شود، چرا فقط در مشهد سوزانده شود؟ چرا در تهران و اصفهان که تولید می شود، سوزانده نمی شود. برق تهران و شمال با گاز مشهد تامین می شود  و ما خودمان در این جا باید محروم باشیم. در نیروگاهی که کیفیت و راندمانش به شدت پایین تر از موتورهای خودروهاست، برق کثیفی تولید می کنیم که حاصل از سوخت مازوت است. وی در اشاره به یکی از رایزنی ها برای توقف مازوت سوزی می گوید: در مسیرهای علمی با دوستان دانشگاهی و متخصص در حال بررسی هستیم  که صرفا مطالبه بدون پشتوانه نباشد و راهکارهای جایگزین را هم بررسی کنیم . بنابراین وارد فاز علمی شده ایم و دنبال راهکار هستیم. وی درباره تصمیمات کشوری در این خصوص بیان می کند: بر اساس بررسی ما و شنیده ها گویا شورای امنیت ملی در تهران درباره میزان سوخت مازوت در استان ها تصمیم می گیرد.از امسال این موضوع در پایخت تصمیم گیری می شود به همین دلیل تعداد روزهایی که در مشهد از مازوت استفاده می شود، به شدت افزایش یافته است. از آن طرف هم گویا دادستان اصفهان حکمی صادر و استفاده از مازوت را در نیروگاه های اصفهان ممنوع کرده است. این مسئله باعث شده که حجم مازوت بیشتری برای مشهد ارسال شود و ما مسئول جبران کمبود گاز اصفهان و مناطق دیگر هستیم اما این ها هیچ کدام مانع پیگیری موضوع از طرف ما نیست . وی در پاسخ به این سوال که مسئولان تهران در مطالبه گری های شما چه پاسخی می دهند، بیان می کند: تاکنون پاسخی نگرفته ایم.

برای پیگیری میزان آلایندگی های حاصل از مازوت و اقدامات سازمان محیط زیست برای مقابله با این جریان بارها با محمد عرفانی، معاون نظارت پایش اداره کل محیط زیست استان تماس تلفنی گرفتیم و پیامک ارسال کردیم، اما وی پاسخ گو نبود.

شایان ذکر است که استاندار خراسان رضوی در هشتاد و هشتمین جلسه شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی ضمن اشاره به  این موضوع که در استان ما استفاده از ظرفیت انرژی های پاک باید لحاظ شود، اظهار کرد: در استان راهبردگذاری لازم را برای بخش‌های مختلف اقتصادی نداشته‌ایم؛ به طور مثال مشخص نیست که راهبرد این خطه در حوزه انرژی چیست؟ ما به ضعف جدی در بحث استراتژی دچاریم.
منبع :خراسان