عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه اکثر مصوبات و اقدامات شوراهای شهر مشهد هیچ‌گونه جهت‌گیری خاصی در حوزه ارتقاء جایگاه معلولان ندارد و این امر یک نقطه ضعف مهم است، گفت: مدیریت شهری باید به صورت هدفمند و چارچوب‌مدارانه نیازهای معلولان را پیگیری کند و متاسفانه در این سال‌ها تنها نگاه‌های سطحی به این موضوع شده است.
دکتر مصطفی امیرفخریان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت توان‌یابان و معلولان در فضای شهری، اظهار کرد: بخش مهمی از جمعیت ما را افراد توان‌یاب و معلول در نقاط شهری تشکیل می‌دهند و با توجه به برآوردهایی که سازمان حهانی بهداشت انجام داده نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰ حدود ۱۵ درصد از افراد و ساکنان نقاط شهری را افراد معلول تشکیل می‌دهند.
وی افزود: سازمان بهداشت جهانی معلولیت را به این شکل تعریف کرده که توان‌یابی یا معلولیت به معنای نقص در سیستم حسی و حرکتی فرد که منجر به اختلال در برقراری ارتباط با محیط پیرامون می‌شود، است. می‌توانیم معلولیت و توان‌یابی را نوعی ناتوانی در انجام بعضی امور اجتماعی بدانیم که به دلیل وجود نقص و اختلالات موروثی، مادرزادی یا غیر مادرزادی در فرد ایجاد و سبب بروز محدودیت‌هایی برای فرد می‌شود.
عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: محدودیت‌هایی که فرد در فضاهای شهری با آن مواجه است و نامناسب بودن فضا برای این افراد، محرومیت‌ها را دو چندان می‌کند؛ به عبارتی این افراد از یک طرف محدودیت‌هایی را برای خود دارند و از طرف دیگر مکان هم محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کند که این جمع شدن محدودیت‌ها باعث می‌شود که حضور آن‌ها در فضا محدودیت بیشتری را به همراه داشته باشد. در نهایت این محرومیت می‌تواند مسائل اجتماعی، اقتصادی و … را دربرداشته باشد که نمی‌توان برای این افراد نتایج خوبی را شاهد بود.
وی عنوان کرد: ما می‌خواهیم از منظر روان‌شناسی به این موضوع بپردازیم که فضای شهر چه ویژگی‌هایی را باید داشته باشد و اقداماتی که در شهر مشهد صورت گرفته چقدر متناسب است وآیا مناسب با حضور توان‌یابان هست یا نیست. معلولان و توان‌یابان بخشی از جامعه ما هستند و نباید به فراموشی سپرده شوند و بایستی نیازهای خود را در فضا برآورده کنند؛ چراکه فضای شهر اختصاص به آن‌ها دارد و بخشی از شهروندان جامعه هستند.
امیرفخریان با اشاره به اینکه در فضاهای شهری موضوعاتی وجود دارد که در قالب نشانه‌ها به آن‌ها برخورد می‌کنیم، بیان کرد: نشانه‌ها موضوعاتی هستند که برای ما دارای اهمیت‌اند. نشانه‌ها در فضاهای شهری حاوی پیام هستند و این پیام‌ها با توجه به ماهیت‌شان می‌توانند شکل‌ها و ابعاد مختلفی داشته باشند و بعضی از نشانه‌ها ابعاد اجتماعی را در نظر می‌گیرند و محتوای اجتماعی دارند؛ به عبارت دیگر، محتواها متفاوت هستند و شاید در بین بهترین نشانه‌ها، نشانه‌هایی باشد که انسان را به خود می‌آورد و متوجه می‌شود که کیست و قرار است چه کاری انجام دهد. در واقع انسانیت را به فرد نشان می‌دهد و او را از توانایی‌های خود آگاه کرده ومحدودیت‌ها را نشان می‌دهد که این مسائل نشانه‌های شهری را بیان می‌کند؛ بنابراین نشانه‌ها تاثیر مهمی روی تربیت و ارتقاء فضای شهری نیز دارند.
منبع: ایسنا
