بهمن سال گذشته بود که عملیات اجرایی کمربند سبز جنوبی مشهد پساز پنجسال کار بیوقفه و حدود ٨٠درصد پیشرفت فیزیکی با اعتراض گروههای حامی محیط زیست و دستور دادستان عمومی متوقف شد. این پروژه که حدود ٢۶کیلومتر طول داشت، قرار بود انتهای بولوار شهیدبرونسی را به اتوبان باغچه برساند.
به گزارش شهرآرا، همان زمان نظرات موافق و مخالف بسیاری درباره توقف فعالیت این اتوبان مطرح شد. موافقان ادامه پروژه میگفتند حالا بعداز صرف بیشاز صدمیلیاردتومان از بیتالمال توقف پروژه، هدررفتن پول مردم است. همچنین اجرای این پروژه میتواند به کاهش ترافیک و حجم آلودگی داخل شهر کمک کند. از آن سو مخالفان ادامه پروژه هم تحلیل خودشان را داشتند. آنها معتقد بودند ازبینبردن فضای سبز مشهد برای ایجاد اتوبانی تنها با فاصله ٧٠٠متر از بولوار نماز، کاری منطقی نیست و جلو کار اشتباه را هر زمان بگیری منفعت است. همچنین این طبیعت خدادادی خود میتواند مقصد جدیدی برای ییلاق رفتن مشهدیها شود و از بار ترافیک طرقبه و شاندیز بکاهد. آنها پیشنهاد میدهند این خط سبز حالا بشود مسیر تردد وسایل حملونقل سبز مانند دوچرخه، اسکیت و حتی پیست اسبدوانی.
به بهانه عید نوروز به معرفی جاذبههای گردشگری ، طبیعی و برنامههای مدیریت شهری در این خطه خواهیم پرداخت.
طبیعتگردی
از انتهای صیاد۶۵ که وارد صابر٢ شوید، راه طبیعتگردی در ارتفاعات جنوب مشهد آغاز میشود. این مسیر که ٢۵کیلومتر طول دارد و در تمام راه مانند پارکی طبیعی است، سه بوستان طبیعی خورشید در انتهای هاشمیه، آبشار در انتهای دلاوران و هفتحوض در انتهای خلج را به یکدیگر وصل میکند. همچنین میتوانید برای طبیعتگردی، راه خاکی روستاهای کلاتهسرهنگ در نماز٢٧ و چشمهپونه در حدود نماز٣٣ را بهسمت بالا ادامه دهید. درصورت ساماندهی آب چشمههای این محدوده، تمام این ٢۵کیلومتر میتواند یک پارک خطی طبیعی باشد.
کوهگردی
دو قله معروف ارتفاعات جنوب مشهد یعنی «قله زو» و «چینگکلاغ» (که دراصطلاح مشهدی نامش برگرفته از ظاهر کوه است که مانند نوک کلاغ است) در دو سوی کمربند سبز جنوبی مشهد قرار دارد و میتواند مسیر علاقهمندان به کوهنوردی شود.
صخرهنوردی
«سنگ سیاه» که نامش برگرفته از رنگ سیاهِ سنگی است که انتهای جاده خلج قرار دارد، مدتهاست سایت کلاس تمرین صخرهنوردی است. برای رسیدن به این سایت میتوانید از میدان حافظ وارد سیدی و جاده خلج شوید. این سایت سمت چپ قله چینگکلاغ قرار دارد.
روستاگردی
بازدید از روستاهای اطراف کمربند سبز مشهد که برخی به شهرستان طرقبه و برخی نیز بلاتکلیفاند و برخی به شهرستان مشهد تعلق دارند، فرصت مغتنمی برای روستاگردی بدون صرف وقت و هزینه در جادههاست. مشهدیها تنها با پیمودن صدمتر راه از حاشیه بولوار نماز میتوانند به روستاهای چشمهپونه، زکریا، قلعهسرهنگ برسند. اگر اندکی بیشتر بپیمایید و تا انتهای خلج بروید، میتوانید به جنگل جیغ و روستای سربرج و در ادامه به حصار گلستان برسید. برخی از این روستاها متأسفانه امروز ظاهر خوبی ندارند اما درصورت اجرای طرح روستاشهر در این روستاها و ارائه خدمات شهری به آنها با شرط حفظ ظاهر روستایی و سنگفرششدن میتوانند پاتوق خوبی برای گذراندن یک نیمروز و حتی شبانهروز شهریها باشد و به درآمدزایی روستاها نیز کمک کنند.
گیاهگردی
پوشش گیاهی و تنوع گل و گیاهان روییده در دامان طبیعت این منطقه میتواند راه خوبی برای علاقهمندان به گیاهشناسی باشد. انواع گیاهان دارویی و زینتی را میتوانید در مسیر کمربند سبز مشهد مشاهده کنید؛ بهویژه با انواع درختان پسته، عناب، کاج و… که در وسعت ٢٢٠٠هکتار ازسوی شهرداری مشهد کاشته شده، ظرفیت گردشگری گیاهشناسی دوچندان شده است.
گردشگری تاریخی
سهپهنه سنگنگارههای چندهزارساله را که از دوران پیشاز تاریخ به یادگار مانده است، در کمربند سبز جنوبی مشهد میتوان مشاهده کرد. یکی از این پهنهها در تپهنادری و نزدیک بوستان هفتحوض است، دیگری در انتهای دلاوران بهسمت حصار گلستان و سنگنگاره دیگر که سنگ آن نیز مانند شتر است و به «شترسنگ» شهرت دارد، درکنار روستای درخت بید در شاندیز قرار دارد. نقش بز کوهی و افراد کمانبهدست را که پیشینیانمان روی سنگهای آهکی رسم کردهاند، میتوانید روی این کوهها تماشا کنید. این گستره میتواند پارک سنگنگاره شود و پای گردشگران بسیاری را به دامان کوههای جنوبی مشهد بکشاند. علاوهبراین گردشگران علاقهمند به تاریخ میتوانند مسیرهای کوهستانی دست راست کمربند سبز را ادامه دهند تا در نزدیکی حصار گلستان و آستان امامزادگان یاسر و ناصر، بقایای یک کاروانسرا و سه آبانبار قدیمی را نظاره کنند.
گردشگری صنایع دستی و سوغات
روستاهای کلاتهسرهنگ و چشمهپونه در فاصله حدود ۵٠٠متری از یکدیگر میتوانند چرخه گردشگری صنایعدستی و سوغات را کامل کنند. گردشگران برای تماشای مرحله اول برداشت سنگ از دل کوه میتوانند به کلاتهسرهنگ بروند، سپس کارگاه سنگتراشی هرکاره را در روستای چشمهپونه تماشا کنند. هنرمندان قلمزن نیز در این روستا مشغول نقشزدن روی سنگ هستند. خرید از مرکز و حذف واسطهها میتواند پایانبخش یک روز خوب با صنایع دستی اصیل مشهد باشد.
چشمهگردی
١١چشمه روی کمربند سبز مشهد قرار دارد که متأسفانه امروز وضعیت مناسبی ندارند. آب بیشتر این چشمهها بدون استفاده مناسب به استخرها و کالهای آلوده هدایت میشود. ساماندهی به وضعیت این چشمهها میتواند با ایجاد آبنما و امکان نوشیدن آب از دل طبیعت، یگ گردش زیبا را برای علاقهمندان به طبیعت رقم زند. دو چشمه در دلاوران، یکی در چشمه پونه، یکی در قلعهسرهنگ، یک چشمه در زکریا، یکی در بالادست قله زو و بقیه را نیز در دامان دشت میتوان مشاهده کرد.