گزارشی از نمایشگاه پاییزه مشهد

 ساعت ۵ بعداز ظهر شنبه ۲۳شهریورماه، دومیــن شب برگزاری نمایشگاه پاییزه مشهد، برای گشت و گذار و بررسی شرایط، راهی این نمایشگاه می‌شوم. در همان قدم اول، تغییر هزینه ورود به نمایشگاه که تا چندماه قبل، نفری ۵۰۰ تومان بود و حالا به نفری ۱۰۰۰ تومان افزایش یافته، جلب‌توجـه می‌کند. با این توصیف، فقط ورود یک خانواده پنج نفره به نمایشگاه، پنج هزار تومان آب می‌خورد. هرچند دریافت ورودی از بازدیدکنندگان، می‌تواند دلایلی مثل هزینه کردن ورودی‌ها برای توسعه و بهبود امکانات و خدمات‌رسانی نمایشگاه داشته باشد اما باتوجه به این که اگر این مبلغ را ضرب‌در جمعیت زیادی که به‌شکل هفتگی و ماهانه به این مکان رفت و آمد دارنــد کنیم، رقم قابل‌توجهی به دست می‌آید، به‌نظر نمی‌رسد این رقــم برای بهبود حال و هوای نمایشگاه هزینه شود.  مدیر امور نمایشگاهی نمایشگاه بین‌المللی مشهد در این‌باره  توضیح می‌دهد: «ما ورودی را پس از پنج سال افزایش دادیم. هم اکنون ورودی نمایشگاه‌های عمومی ۱۰۰۰ و نمایشگاه‌های تخصصی، ۴۰۰۰ تومان است.»

۲ – راهروهای تفکیک نشده و ارائه نامتوازن کالا
وقتی سر صحبت را با یکی از بازدیدکنندگان باز می‌کنم، به نکته مهمی اشاره می‌کند: «در گذشته، سالن های نمایشگاه براساس کالا و خدماتی که ارائه می‌شد، تفکیک شده بودند ولی امسال، این کارِ خوب انجام نشده و برای پیدا کردن یک غرفه برای خرید یک کالای خاص، باید تمام مسیر طولانی دو سالن نمایشگاه را راه بروی تا بالاخره به غرفه مدنظرت برسی. ضمن این که کالاهای مختلف در نمایشگاه، به شکل متـوازن و متعادل، ارائه نشده. به این معنی که مثلا ۱۰ غرفه خشکبار و خوراکی وجود دارد اما تعداد غرفه‌های فروش لباس گرم پاییزی، بسیار محدود و انگشت‌شمار است و من که برای خرید چند دست لباس گرم برای فرزندم مراجعه کردم، بعد از چند ساعت دور زدن، دارم دست از پا درازتر به خانه برمی‌گردم.»
۳ – فروشنده های بدون مدرک شناسایی
بازرسان اتاق اصناف، در گوشه و کنار نمایشگاه مشغول رصد کالاها هستند. یکی از بازرسان، از یک غرفه دار و همکارانش، کارت شناسایی مخصوص نمایشگاه که باید از گردن شخص آویز باشد درخواست می‌کند و تمامی افراد اعلام می کنند هیچ کارت شناسایی همراه ندارند. در ادامه، در حالی که انتظار می‌رود همه غرفه‌داران و راهنمایان نمایشگاه، برای شناسایی و پاسخ‌گویی بهتر، کارت شناسایی با آرم و مُهر نمایشگاه داشته باشند، متوجــه می‌شوم تقریبا هیچ کس کارت ندارد و مردم هم سرگردانند. محبی، مدیر امور نمایشگاهی نمایشگاه بین‌المللی مشهد در این‌باره توضیح می‌دهد: « از سوی ما برای همه غرفه‌داران، کارت صادر شده  و در صورت استفاده نکردن، با تذکر کلامی و برداشتن صورت‌جلسه، برخورد می‌شود.»
۴ – درج نشدن قیمت روی تعدادزیادی از کالاها
طی گشت و گذار در راهروهای سالن مفاخــر، براساس مشاهدات و گلایه‌های مردمی، نبود قیمت روی تعداد زیادی از کالاهای ارائه شده، به چشم می‌آید. امیر دلداری، مدیر بازرسی و نظارت اصناف استان که در نمایشگاه حضور ندارد و با تماسِ ما خودش را به محل می‌رساند، در توضیح دلایل چنین اتفاقی می‌گوید: «شاید فرد به تازگی اجناسش را داخل غرفه چیده و هنوز فرصت نکرده قیمت گذاری انجام دهد؛ ما از شب اول به تمامی غرفه داران برای درج قیمت تذکر دادیم و از امشب که شب دوم است، با هر فروشنده ای که کالاهایش برچسب قیمت نداشته باشد، برخوردهای قانونی می شود. جریمه درج نکردن قیمت ۹۷ هزار تومان است و اگرچه شاید به اندازه کافی بازدارنده نباشد، اما چون تعیین مبلغ جریمه توسط ما انجام نمی شود و مصوب مجلس شورای اسلامی است، وظیفه ما تنها اجرای قانون است.»
۵ – به نام ایران، به کام چین
تناقض اظهارات غرفه‌داران و ناظران
با یکی از فروشنده ها که در نمایشگاه، غرفه عرضه کیف و کوله پشتی، تولید شده توسط برندهای خارجی دارد، هم‌صحبت می شوم و می‌پرسم: «مگر فروش کالای خارجی در نمایشگاهی که قرار است محصولات وطنی با قیمت مناسب عرضه کند، ممنوع نیست؟ » لبخندی تحویلم می دهد و می گوید: «راستش همه کالاهای ما، مونتاژ ایران است. اما برچسب مارک‌های خارجی را خودمان می‌چسبانیم، چون در غیر این صورت، مشتری رغبتی به خرید ندارد. منظور از مونتاژ هم این است که پارچه و نخ و زیپ و یراق و همه‌چیز از چیــن وارد می‌شود و ما فقط سرِ هم می‌کنیم. متاسفانه همه چیز، کفش پای من و پیراهن تن شما هم چینی است و در این شرایط، این که بگویند: فقط کالای ایرانی بفروش، امکان ندارد و یک توقع نابه جاست.» این‌ در حالی است که دلداری درباره نظارت بر ارائه کالای بی کیفیت  و قاچاق در نمایشگاه، می‌گوید: «قبل از شروع نمایشگاه، تمامی کالاهایی که قرار است ارائه شود، توسط نمایندگان اتحادیه ها به لحاظ قیمت و کیفیت بررسی و تایید می شوند و چنان چه فردی اقدام به فروش کالای خارجی یا تقلبی و بی کیفیت و کالایی به جز کالای ارائه شده به کارشناسان کند، نمونه بارز تخلف است و با متخلفان برخورد می‌شود.»
۶ – نمایشگاه هم زورش به گرانی نمی‌رسد
راهرویی که محـل فروش نوشت افزار و کیف و کفش دانش‌آموزی است، شلوغ و پررفت و آمد است. با خانواده هایی که برای خرید آمده اند، سر حرف را باز می‌کنم. اغلب از گرانی چندبرابری نوشت افزار به نسبت پارسال می نالند و معتقدند اگرچه برگزاری نمایشگاه، می‌تواند به عرضه نوشت افزار وطنی با قیمت مناسب به خانواده‌ها کمک کند اما واقعیت این است که به دلیل گرانی به‌شکل کلی و تاثیرگذاری اش بر تمام کالاها و قدرت خرید مردم، نمایشگاه عملا دردی از خانواده ها دوا نمی کند. یکی از والدین که چند دفترخط‌دار خریده و در حال جرو بحث با سه فرزندش است، به محض این که متوجه می شود خبرنگارم، فریــاد می‌زند: «به دولتمردان بگویید قیمت ها را کنترل کنند، برگزاری مناسب نمایشگاه پیشکش!»
۷ – صدور فاکتور فروش الزامی یا غیرالزامی؟
مرد مسنی با مراجعه به غرفه ای که محل استقرار بازرسان اتاق اصنافِ درون نمایشگاه است، می‌گوید: «پیراهنی به اسم پیراهن تترون خریده ام ولی وقتی به منزل مراجعه کردم، متوجه شدم تترون نیست. حالا غرفه‌دار از پس گرفتن پیراهن خودداری می کند و…» دو نفر از بازرسان برای بررسی موضوع با این شهروند همراه می شوند. به همین بهانه، با امیردلداری، درباره انتقاد برخی بازدیدکنندگان به صادرنشدن فاکتور خرید در نمایشگاه که می‌تواند در چنین شرایطی به کار بیاید حرف می زنم که پاسخ می‌دهد: «صدور فاکتور فروش توسط غرفه‌داران، در نمایشگاه سال های قبل الزامی بود اما به تازگی صدور فاکتور تنها برای برخی کالاهای اساسی مثل تشک، یخچال، گاز و اقلام این چنینی که نیاز به ارائه گارانتی دارد، الزامی است و برای دیگر کالاها نه.»
۸ – استقرار قاضی سیار تعزیرات در نمایشگاه، از شب سوم
دلداری در پاسخ به انتقاد یکی از بازدیدکنندگان که معتقد است به دلیل طولانی بودن روند شکایت از کم‌فروشی و گران‌فروشی در نمایشگاه، خیلی‌ها از شکایت صرف‌نظر می‌کنند، می گوید: «قرار بر این است که از فرداشب (شب سوم نمایشگاه) قاضی شعبه سیار تعزیرات برای رسیدگی سریع به شکایات و صدور رای در نمایشگاه حاضر باشد و مردم می توانند برای طرح شکایت به سالن فردوسی، مقابل ورودی شماره سه مراجعه کنند.»

منبع: روزنامه خراسان