بلاتکلیفی اراضی کشاورزی توس

مشخص نشدن محدوده زمین های کشاورزی منفصل توس و اجرا نشدن طرح تفصیلی
چند سالی می‌شود که خرید ویلا در خارج از شهر مشهد که بیشتر آن ها زمین های کشاورزی است به یکی از علایق وسوسه انگیز تبدیل شده و در این میان سودهای باد آورده ای نصیب برخی افراد می شود. این سود بالا برای برخی افراد انگیزه ایجاد کرده تا با تبدیل زمین های کشاورزی و قطعه قطعه کردن آن ها برای ساخت ویلا درآمدهای زیادی را از این طریق به دست بیاورند، این حکایت تلخ این روزهای زمین های کشاورزی در منطقه توس است که سال هاست افراد سودجو زمین های کشاورزی را به قیمت مفت از چنگ کشاورزان در آورده اند. روز گذشته در قالب خریدار به یکی از دفاتر خرید و فروش املاک در بولوار شاهنامه در نزدیکی توس رفتم، از مسئول آن جا خواستم زمین کشاورزی با قیمت مناسب که بتوانم ویلا سازی کنم برای من تهیه کند، از من پرسید: چقدر می خواهید هزینه کنید؟ گفتم: ۱۰۰ میلیون تومان ، در جوابم گفت: اگر می خواهید با این قیمت زمین بخرید، زمین های آستانه ای را که در شاهنامه ۳۶ است ، می توانم به شما بفروشم، آن زمین ۵۰۰ متری است و می توانم در نهایت به شما تا ۱۲۰ میلیون تومان بدهم.به او گفتم: اگر بخواهم این زمین کشاورزی را حصار کشی کنم مشکلی وجود ندارد؟ از من خواست کمی صبر کنم تا به یکی از دوستانش زنگ بزند و ببیند با این قیمت زمین دارد یا نه، از دوستش پرسید: در مجتمع (پشت آرامگاه فردوسی) برای ۱۰۰ میلیون زمین کشاورزی دارید؟ سپس به او گفت : یکی از دوستان را می فرستم پیش شما بیاید، و در ادامه از دوستش پرسید که زمین مد نظر آب و برق دارد که با تکان دادن سرش متوجه شدم جوابش مثبت است.تلفن را که قطع کرد گفت: این زمین درست پشت آرامگاه فردوسی قرار گرفته، جایش هم خیلی خوب است ،بدون دردسر همه ساخت و ساز می کنند.
از او پرسیدم: سمت شاهنامه زمین کشاورزی با قیمت ۱۰۰ میلیون تومان می شود خرید؟ گفت: نه با این پول نمی توانید، اصلا پیدا نمی شود، زمین های کشاورزی این جا هم اندازه زمین های بولوار سجاد می ارزد، اما اگر کمی بیشتر هزینه کنید زمین های کشاورزی خوبی در این منطقه می توانم به شما بفروشم.او برای این که مطمئن شود مشتری واقعی هستم ، به من فروش زمین های کشاورزی با قطعات مختلف را پیشنهاد می داد و می گفت: قطعات مختلفی دارم که می توانم به شما نشان بدهم، با هم آن جا برویم ،هر کدام از زمین ها را خواستید با هم معامله کنیم. با او از شاهنامه ۳۶ به زمین کشاورزی مورد اشاره می رویم، به هر طرف که نگاه می کنم ،همه زمین هایی که روزی کشت و کار کشاورزی در آن ها انجام می شد، حصار کشی و با رنگ و لعاب های زیبایی ویلا سازی شده است، متصدی دفتر املاک در خصوص ویلاهای ساخته شده گفت: این ویلاهایی که ساخته شده قبلا زمین کشاورزی بودند و در سه تا چهار سال اخیر این همه ویلاسازی شده است.
از او پرسیدم: نهادی برای ساخت و ساز در زمین های کشاورزی گیر نمی دهد؟ گفت: شهرداری برای ساخت و ساز گیر می دهد اما اگر حق تقدیمی را مشتری ها بدهند مشکل برطرف می شود، ما هم ریسک می کنیم و تا ریسک نکنیم نمی توانیم پیشرفت کنیم، این زمین کشاورزی که می خواهم نشان بدهم هر قطعه آن ۵۰۰ متر است، اطراف این زمین ساخت و ساز شده و می توانید از یکی از ساختمان ها برق کشی کنید.
قول می دهم یک سال دیگر این جا یک متر زمین کشاورزی نباشد
پرسیدم:اگر بخواهم مجوز برق به صورت قانونی دریافت کنم امکان آن وجود دارد؟ وی گفت: از جاده سنتو تا کل این منطقه کاربری زمین ها زراعی است، به دلیل این که طرح تفصیلی آن نیامده زیاد سخت نمی گیرند، هفت سال پیش اگر می خواستید وارد این منطقه شوید ، وحشت می کردید، الان نگاه کنید همه زمین ها ویلا سازی شده است، قیمت ویلا هم میلیونی نیست، همه اش میلیاردی است، اکثر این باغ ویلاها بالای ۵۰۰ متر است، افراد میلیاردی خرج می کنند، برای این که دنبال تفریح هستند. طرح تفصیلی که بیاید زمین ها گران تر می شود و خیلی ها دست نگه داشتند که ببینند قیمت ها چگونه خواهد شد، قول می دهم یک سال دیگر این جا یک متر زمین کشاورزی نباشد.از او پرسیدم: با نداشتن طرح تفصیلی زیاد گیر نمی دهند؟ گفت: گیر می دهند ، می توانید شبانه حصار کشی کنید، بیشتر افرادی که زمین های کشاورزی را به باغ ویلا تبدیل می کنند، آشنا پیدا می کنند و راحت تر ویلا می سازند، این زمین های کشاورزی تکه تکه می شود و با متراژهای مختلف به فروش می رسد، اگر زمین های حاشیه خیابان را بخواهید گران تر است و متری حدود ۳ میلیون تومان به فروش می رسد.
۱۰ تا ۱۵ میلیون بدهید، از طریق آشناها کارتان را راه بیندازم
حکایت تبدیل زمین های کشاورزی به ویلا از آن جایی تلخ می شود که به ادعای این متصدی املاک می توان با مقداری پول کار را روی غلتک انداخت، این فروشنده می گفت: جای نگرانی برای ساخت و ساز وجود ندارد، به هر حال اگر می خواهید کارتان راه بیفتد ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان بدهید تا از طریق آشناها کارهای اداری را انجام دهیم، این همه ویلا سازی شده و شرکت برق و آب مجبورند به این ها امکانات بدهند، همه این ویلاها آب و برق دارند، غصه کارهای شهرداری را هم نخور ،خودم درستش می کنم، سریع کارها را انجام می دهم.بعد از طی مسافتی به زمین مد نظر می رسیم، همان طور که گفته بود زمین کشاورزی قطعه بندی شده و آماده فروش است، می گفت: هر قطعه را ۷۰۰ میلیون تومان قیمت گذاشتم، پنج قطعه آن را هم فروختم، چند قطعه مانده است که اگر مشتری باشید با شما کنار می آیم، کل زمین ۲ هزار متر است، الان قطعه ها ۵۰۰ متری هستند، اگر جای دیگری هم بخواهید می توانم به شما بدهم.
ساخت و ساز ویلا پس از تخریب
از او پرسیدم: به ساخت و سازهای انجام شده گیر نمی دهند؟ گفت: نه، الان مردم حال و حوصله کشاورزی ندارند. او به ما باغ ویلایی را نشان می دهد که هشت ماه پیش تخریب شده و او مدعی بود دو ماه از تخریب آن نگذشته بود که این باغ ویلا دوباره ساخته شد. وقتی می خواست از ما خداحافظی کند در یک جمله گفت: نگاه کنید پول و پارتی داشته باشید مشکلی وجود ندارد.
آری این وصف حال این روزهای زمین های محدوده توس است که روز به روز در گیر و دار بوروکراسی در حال نابودی است، حتی آن طور که فروشنده می گفت ابلاغ نشدن طرح تفصیلی باعث شده کار فروش زمین های کشاورزی راحت تر انجام شود و افراد فرصت طلب هر روز دنبال سود جویی های خودشان هستند!
پیشنهاد خروج اراضی کشاورزی از طرح
طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی و معماری پس از ۳۱ سال در مرداد ماه امسال تصویب شد و اقدامات لازم برای تدوین و تصویب طرح تفصیلی این محدوده نیز در دستور کار قرار گرفته است، همان زمان نیز مدیریت شهری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی بزرگ مقیاس اظهار نگرانی کرده و گفته بود که با تصویب طرح راهبردی توس، موضوع اراضی کشاورزی و تغییر کاربری زمین‌های بزرگ مقیاس به یکی از چالش‌های اساسی منطقه تاریخی توس تبدیل شده به گونه‌ای که تا امروز شبهات مختلفی نظیر تغییر کاربری اراضی کشاورزی در منطقه مطرح شده و پیشنهاد خروج بخشی از زمین‌های کشاورزی این منطقه از ذیل این طرح یکی از موارد قابل تأمین بوده است.
از زمان تصویب طرح راهبردی توس در شورای عالی شهرسازی و معماری ، زمین های کشاورزی و تعیین محدوده منفصل توس یکی از موضوعات چالش برانگیز بوده است، البته بماند که با تصویب طرح راهبردی توس در شورای عالی شهر سازی و معماری و مشخص شدن ضوابط شهرسازی در این طرح بسیاری از مشکلات منطقه به ویژه سردرگمی ۴۰ هزار ساکن آن منطقه رفع خواهد شد، آن چه اکنون نگرانی ایجاد کرده است ، تغییر کاربری زمین های کشاورزی باقی مانده است که برخی برای آن ها دندان طمع تیز کرده اند تا در فرصتی مناسب این زمین ها را تکه تکه کنند و سرمایه های باد آورده ای را به جیب بزنند. ۱۲ آذر ماه بود که دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان در گفت وگو با خراسان رضوی به این موضوع واکنش نشان داد و گفت : « هیچ وجهی ندارد زمین کشاورزی بخواهد داخل در محدوده شود، برای این می گویم که اگر این اتفاق بیفتد فردا سوء استفاده هایی می شود.»
به هر حال این که چه میزان زمین کشاورزی باید از توس جدا شود، تاکنون هیچ مسئولی در این باره اظهار نظر نکرده است، اما یکی از مسئولان که خواست نامش فاش نشود، در گفت و گو با روزنامه خراسان، میزان زمین های کشاورزی را ۳ هزار هکتار اعلام کرده است که باید از محدوده توس خارج شود، حتی شورای عالی شهرسازی مصوبه‌ای به دستگاه‌های مسئول در این زمینه ابلاغ کرده و خواستار تعیین تکلیف هر چه زودتر اراضی کشاورزی و خروج آن ها از محدوده منفصل توس شده است و راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی دو دستگاهی هستند که باید این موضوع را پیگیری کنند، اما تعلل راه وشهرسازی در این خصوص باعث شده بود دادستان عمومی و انقلاب مشهد در هفتاد و یکمین جلسه شورای حفظ حقوق بیت المال مهلت پنج روزه برای اعلام تعیین محدوده زمین های کشاورزی بدهد که این اتفاق نیفتاد و ۱۲ آذر ماه پس از اتمام این مهلت دادستان عمومی و انقلاب مشهد در گفت وگو با خراسان رضوی اعلام کرد که راه وشهرسازی مهلت ۱۰ روزه خواستند تا نتیجه را اعلام کنند.
راه وشهرسازی همچنان سکوت کرده است
با پیگیری هایی که بعد از پایان مهلت اعلام شده ، انجام دادیم و به رغم تماس های مکرر با مدیر کل راه وشهرسازی و معاون شهرسازی، هیچ نتیجه ای حاصل نشد و جواب گوی سوالات ما نبودند، حتی پیامکی نیز در این خصوص به معاون شهرسازی ارسال شد اما راه وشهرسازی به هر دلیلی همچنان سکوت کرده است.
اما نکته دیگری که رئیس کمیسیون توسعه و عمران توس شورای شهر اعلام کرده، با توجه در پیش بودن تصویب بودجه ۱۴۰۰ اگر موضوع تملک و آزاد سازی زمین ها تعیین تکلیف نشود طبیعتا بودجه ای نیز برای آن جا لحاظ نخواهد شد. با توجه به گفته های ریاضی به نظر می رسد که با این وضعیت هر گونه تعلل در این خصوص باعث تخصیص نیافتن بودجه برای توس خواهد شد.
دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان خراسان رضوی در گفت وگو با خراسان رضوی از مکاتبه معاونت استانداری با دادستانی در این خصوص خبر داد و گفت: معاونت عمرانی استاندار با ما مکاتبه ای داشتند و پاسخ آن ها را دادیم که موضوع را جمع بندی کنند ، در آن مکاتبه به میزان مساحت زمین های کشاورزی اشاره نشده بود و تنها موضوع مشخص این بود که محدوده ارائه خدمات ( شهرداری) کاهش یافته است.
پیش بینی ما این است که محدوده خدماتی کاهش می یابد
درودی افزود: با پیگیری هایی که ما کردیم ،در میزانی که جهاد کشاورزی و راه و شهرسازی در این خصوص ( مساحت زمین های کشاورزی) اعلام کرده اند تفاوت هایی وجود دارد، پیش بینی ما این است که محدوده خدماتی کاهش می یابد و از آن میزانی که وجود دارد یقینا کاهش خواهد یافت.وی تصریح کرد: باید منتظر بمانیم تا تصمیم خودشان را بگیرند، نمی خواهیم این شائبه ایجاد شود که ما دخالتی در اجرا و تصمیم گیری داریم، فقط هدف ما این است که دغدغه ها برطرف شود، در واقع آن چه ما تاکید داریم این است که نباید زمین های کشاورزی وارد محدوده خدمات شود، ما نظرات خودمان را گفتیم و منتظر هستیم که جمع بندی صورت گیرد.
درخواست جهاد کشاورزی از شهرداری برای اعلام نظر در خصوص طرح شان
مسعود ریاضی رئیس کمیسیون توسعه و عمران توس شورای شهر نیز در گفت وگو با خراسان رضوی با انتقاد از این که هیچ کسی از راه و شهر سازی نتوانسته جواب قانع کننده ای در این خصوص دریافت کند گفت: چند روز پیش جهاد کشاورزی از شهرداری خواسته بود که نظرات خود را در خصوص زمین های منفصل توس اعلام کند، شهرداری نظرات خود را اعلام کرد و قرار شد دوشنبه هفته گذشته جلسه ای برگزار شود که این جلسه نیز برگزار نشد.
وی افزود: طرحی که الان روی میز است یک طرح تک بعدی و مجهول است که فقط از دیدگاه جهاد کشاورزی مطرح شده است و اگر آن طرح پذیرفته شود شهرداری مشهد اعلام کرده که آن را نخواهد پذیرفت، زیرا علت آن واضح و روشن است که ایده اولیه برای محدوده منفصل توس فردوسی بود و قرار بود در آن جا کار فرهنگی انجام شود و کارهای گردشگری صورت بگیرد.
اگر موضوع تملک و آزاد سازی زمین ها تعیین تکلیف نشود، طبیعتا بودجه ای نیز برای آن جا لحاظ نخواهد شد
وی با بیان این که بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری مشهد در حال تنظیم است افزود: اگر موضوع تملک و آزاد سازی زمین ها تعیین تکلیف نشود ،طبیعتا بودجه ای نیز برای آن جا لحاظ نخواهد شد، اگر در این طرح تنها از منظر حفظ زمین های کشاورزی نگاه کنیم به فردوسی، ثبت جهانی و معیارهای فرهنگی نیز بی توجهی شده است.
رئیس کمیسیون توسعه و عمران توس شورای شهر با اشاره به این که در بسیاری از زمین های کشاورزی طی سال های گذشته ساخت و ساز خلاف قانون صورت گرفته است تصریح کرد: شاید نتوان این ساخت و سازها را از بین برد و تنها جهاد کشاورزی مبالغ دریافتی از تخلفات را دریافت و به خزانه دولت پرداخت می کند و این درآمدها معلوم نیست به شهر مشهد و استان برگردد؛ ضمن این که به این بهانه می خواهند شهرداری به این محدوده وارد نشود.
ظرفیت خفته در توس وجود دارد و ما می خواهیم به بهانه های مختلف آن را از مدار خارج کنیم
وی گفت: به هر حال من متوجه نمی شوم که چرا بعد از سال ها این مسائل مطرح می شود و اصل قضیه نادیده گرفته شده است ، امیدوارم صدای ما را بشنوند، خیلی متاسفم که موضوع به این سمت و سو می رود ، این همه ظرفیت خفته در آن جا ( توس ) وجود دارد و ما می خواهیم به بهانه های مختلف آن را از مدار خارج کنیم.
ریاضی با بیان این که توجه به بحث کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار است تاکید کرد: معلوم نیست آیا کشاورزی در آن جا امکان پذیر است یا نه؛ چرا که در خیلی از آن مناطق آب برای کشاورزی وجود ندارد و طبق نظر کارشناسان قابل کشت نیست و خیلی از زمین ها ساخته شده و بعید می دانم که آن ها تخریب شود و این شائبه را ایجاد کرده که جهاد کشاورزی می خواهد درآمدهای ناشی از تخلفات را به حساب دولت واریز کند و شهرداری نیز از درآمد آن ها بی نصیب باشد.همچنین محمدرضا حسین نژاد، معاون شهرسازی ومعماری شهرداری مشهد نیز در گفت وگو با خراسان رضوی گفت: جهاد کشاورزی در این باره انقباضی عمل می کند، محدوده ای که قبلا در کمیسیون ماده ۵ بوده ،جهاد می خواهد محدوده را بیشتر در نظر بگیرد و اراضی کشاورزی را که قابل کشت هستند از آن ها مراقبت کند.وی همچنین در خصوص حقوق مکتسبه در محدوده توس نیز گفت: این که حقوق مکتسبه در آن محدوده شامل چه مواردی است، باید کمیسیون ماده ۵ و مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی آن را اعلام کند.
حرف ما این است که اراضی کشاورزی و باغی نباید در محدوده توس باشد
همچنین قوسیان مدیر امور اراضی جهاد کشاورزی خراسان رضوی در گفت وگو با خراسان رضوی در خصوص نظر جهاد برای زمین های کشاورزی منفصل توس که باید تعیین تکلیف شود گفت: ما محدوده زمین های کشاورزی منفصل توس را باید به یک شرکت مشاور طرح بدهیم که آن را استخراج کند، حرف ما این است که اراضی کشاورزی و باغی نباید در محدوده توس باشد و این ها باید خارج شود و این که این زمین ها به چه میزان است باید از طریق شرکت مشاور طرح اعلام شود.
وی در پاسخ به این که اکنون ویلاسازی در زمین های کشاورزی محدوده توس صورت می گیرد و جهاد کشاورزی در این زمینه برخوردی نمی کند افزود: الان ما دنبال این هستیم که محدوده قبلی اصلاح واراضی کشاورزی از محدوده خارج شود، وقتی این زمین ها از محدوده خارج شدند اگر بخواهند ویلا سازی کنند برخورد می کنیم.
وی تصریح کرد: الان ما دنبال این هستیم که زمین های کشاورزی چرا در سال ۹۲ در محدوده منفصل و محدوده خدمات شهری رفته است! ما هم مدعی هستیم، شورای عالی شهرسازی و معماری نیز مصوبه ای داشته که اراضی کشاورزی باید از این محدوده خارج شود.
این سوال را از آقایانی که آن زمان مسئول بودند، بپرسید
وی در پاسخ به این سوال که چرا در سال ۹۲ وضعیت اراضی کشاورزی در محدوده منفصل توس تعیین تکلیف نشد؟ گفت: چرا از من می پرسید، از آقایانی که آن زمان مسئول بودند بپرسید ،من یک سال است که به امور اراضی جهاد آمده ام.
منبع: خراسان