بر اساس پایش ملی و ارزیابی نظرات فعالان اقتصادی استان، شاخص های مربوط به تاثیر تصمیمات دستگاه های حاکمیتی بر کسب و کار طی بهار ۹۸، نسبت به زمستان سال گذشته رشد منفی داشته است. طبق نتایج این پایش، استان خراسان رضوی در شش مؤلفه از جمله «بی‌ثباتی سیاست‌ها و قوانین»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها» و «ضعف دادگاه‌ها در رسیدگی به شکایات و پیگرد مؤثر متجاوزان به حقوق دیگران» که بیشتر مربوط به تأثیر تصمیمات و رفتار دستگاه‌های حاکمیتی است، نمره بالاتر از ۷ گرفته است. شاخص های این پایش بین یک تا ۱۰ محاسبه شده که عدد یک بهترین عملکرد و عدد ۱۰ بدترین عملکرد را نشان می دهد و بر این اساس شاخص بالای ۷ وضعیت نامطلوب آن را نشان می دهد. نکته مهم آن که وضعیت استان در این شاخص ها در حالی نسبت به زمستان ۹۷ نامطلوب تر شده که در سطح ملی شاهد بهبود این شاخص ها بوده ایم.
مشارکت ۴۷ درصدی
مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کشور هر فصل طی پایشی وضعیت محیط کسب‌وکار استان‌ها را بررسی می‌کند. در این پایش مؤلفه‌های ۲۸ گانه ای بر اساس استاندارد خاصی، به روش نمونه‌گیری از طریق مشارکت‌کنندگان اقتصادی هر استان بررسی می شود که برای استان خراسان رضوی ۲۲۷ واحد از فعالان اقتصادی به عنوان جامعه نمونه آماری انتخاب شده است و ۴۷ درصد آن ها در پاسخ گویی مشارکت داشته اند. بررسی میزان مشارکت در این پایش ها نیز نشان می دهد در دوره های گذشته عدد آن در خراسان رضوی بین ۵۲ تا ۶۴ درصد متغیر بوده است. میانگین کشوری میزان مشارکت در پاسخ گویی نیز برای بهار ۹۸ عدد ۵۵ را نشان می دهد هرچند که برخی از استان ها مانند خراسان شمالی، البرز و اردبیل به ترتیب ۸۵، ۷۸ و ۷۵ درصد مشارکت داشته اند.تقریباً از دی سال گذشته استان خراسان رضوی با تغییرات ایجادشده در مدیریت استان و استانداری شاهد تغییراتی در رویه‌های اقتصادی و حمایت از بخش تولید بوده است. به همین دلیل با بررسی شاخص‌های ۲۸ گانه ارزیابی شده توسط اتاق بازرگانی، این موضوع را مورد ارزیابی استانی قرار داده ایم.
«بی ثباتی قیمت ها»، بدترین نمره شاخص فضای کسب و کار
بر اساس شاخص های این پایش، مولفه «غیرقابل‌پیش‌بینی بودن تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات» بدترین نمره ممکن را در بهار ۹۸ با ثبت نمره ۹ به خود اختصاص داده است. اگرچه این شاخص در مقایسه با عدد ۹٫۲۴ در زمستان ۹۷ بهبود یافته است اما بااین‌حال در پایش انجام شده، همچنان بدترین وضعیت را بین شاخص‌های ۲۸ گانه دارد. متوسط کشوری این شاخص در بهار ۹۸ عدد ۸٫۵۷ (بدترین نمره) بوده اما نکته منفی آن که وضعیت خراسان رضوی با عدد ۹٫۲۴ از میانگین کشوری هم بدتر بوده است.
۵ شاخص با نمره مردودی
استان خراسان رضوی همچنین در پنج شاخص دیگر یعنی «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین، مقررات و رویه‌های اجرای ناظر بر کسب‌وکار»، «رویه سختگیرانه اداره‌های کار و بیمه تأمین اجتماعی برای مدیریت نیروی انسانی»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها»، «ضعف دادگاه‌ها در رسیدگی به شکایات و پیگرد مؤثر متجاوزان به حقوق دیگران»و «تولید و عرضه نسبتاً آزاد کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار» در بهار امسال شاخص بالاتر از ۷ داشته که بیانگر بد بودن نمره دستگاه‌های حاکمیتی در نحوه رسیدگی و توجه به محیط کسب‌وکار در استان است.
اداره کار و تأمین اجتماعی بین مردودی ها
از سوی دیگر، نمره اداره کار و بیمه تأمین اجتماعی در محیط کسب‌وکار استان در بهار امسال نسبت به زمستان سال گذشته نمره بدتری است که به‌نوعی بیانگر ضعف کارکرد این دو دستگاه در بهبود محیط کسب‌وکار استان بوده و لازم است رویه این دستگاه‌ها بهبود یابد. در این پایش دستگاه قضایی استان نیز در بهبود محیط کسب‌وکار استان نمره ۷٫۳۹ در شاخص “ضعف دادگاه‌ها در رسیدگی به شکایات و پیگرد مؤثر متجاوزان به حقوق دیگران” دریافت کرده است.
وضعیت نامطلوب در ۱۶ مولفه
بر اساس نتایج این پایش، استان خراسان رضوی در ۱۶ مؤلفه مؤثر در محیط کسب‌وکار نمره‌ای بین ۵ تا ۷ گرفته است که نمره نامطلوبی در این شاخص است. البته تعداد این مؤلفه‌ها در زمستان ۹۷ معادل ۱۷ مورد بوده اما بازهم وجود مؤلفه با نمره بد در محیط کسب‌وکار استان گویای نامناسب بودن وضعیت محیط کسب‌وکار استان است. در این زمینه، میانگین کشور در ۱۹ مؤلفه‌بین ۵ تا ۷ بوده که گویای بدتر بودن وضعیت کلی متوسط کشور نسبت به استان است.
زیر ساخت های مناسب استان برای کسب و کار
در کنار شاخص های نامطلوب باید به وضعیت مطلوب هم اشاره کرد. بر اساس این پایش، استان خراسان رضوی در سه شاخص «محدودیت‌های دسترسی به شبکه تلفن همراه و اینترنت»، «محدودیت دسترسی به آب» و «محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی( برق، گاز…)»، مانند میانگین کشوری نمره‌ای کمتر از ۴ به خود اختصاص داده است که بیانگر مناسب بودن وضعیت زیرساخت‌ها برای فعالیت‌های کسب‌وکار در استان است. البته استان خراسان رضوی در مؤلفه محدودیت دسترسی به حامل‌های انرژی( برق، گاز…) بهترین وضعیت با نمره ۲٫۹۷ را کسب کرده که نسبت به نمره متوسط کشوری هم وضعیت مناسب‌تری دارد.همچنین بر اساس پایش انجام‌شده درباره محیط کسب‌وکار در زمستان سال گذشته، استان در مؤلفه «نحوه استقبال مشتریان از نوآوری و ابتکار در خدمات و محصول» نمره کمتر از ۴ گرفته بود که در بهار امسال به عدد ۴٫۴۸ رسیده و بیانگر نامناسب تر شدن استقبال مشتریان از بهبود کیفیت محصولات تولیدی استان در بهار امسال نسبت به زمستان سال گذشته است. مولفه «کمبود نیروی ماهر» هم دغدغه چندانی برای فعالان اقتصادی استان نبوده و عدد آن در وضعیت نسبتا مناسب ۴٫۵۴ قرار داشته است.
منبع: روزنامه خراسان
