طغیان کنه های ناقل تب کریمه کنگو

با آغاز فصل گرم و طغیان مکرر کنه ها، خطر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو در یک قدمی افراد قرار گرفته است طوری که رئیس گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد ضمن اشاره به این که بیشتر کنه ها در محدوده استان و سایر استان های کشور، آلوده به ویروس تب کریمه کنگو هستند، اظهار می کند:«همین موضوع باعث می شود با اطمینان بگوییم تمام کنه ها آلوده به این ویروس هستند». از آن جا که این بیماری در صورت درمان و مراقبت نشدن ۵۰ درصد خطر کشندگی را به دنبال خواهد داشت، حفظ دستورالعمل های بهداشتی از سوی افراد، امری ضروری در پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.

دکتر زهرا نهبندانی، رئیس گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره چگونگی بیماری تب کریمه کنگو بیان می کند: بیماری تب کریمه کنگو یک بیماری ویروسی است که  با تب همراه است و یکی از انواع تب های خون ریزی دهنده است. این ویروس از طریق کنه ها منتقل می شود. این کنه ها در بدن دام ها به خصوص دام های سبک مثل گوسفند، گاو، بز و…زندگی می کنند و در محل نگهداری دام ها هستند. وی می افزاید: انسان  از چند طریق می تواند مبتلا به این بیماری شود؛ اول این که گزش کنه به طور مستقیم ویروس را منتقل می کند. برای دامداران و کسانی که با دام ها و احشام سروکار دارند، خیلی این قضیه اتفاق می افتد. دوم این که ویروس را به بدن دام و احشام منتقل می کند و متاسفانه در بدن دام ها این بیماری اصلا علایمی ندارد، اما بعد از کشته شدن و ذبح دام، در جریان ذبح، خرد کردن گوشت دام و حتی در جریان مصرف فوری گوشت در ۲۴ ساعت اول، می تواند برای افراد آلوده کننده باشد و آنان را مبتلا کند.

رئیس گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره چگونگی خطرات این بیماری بیان می کند: اگر این بیماری درمان و مراقبت نشود تا ۵۰ درصد کشنده است. در صورت مراقبت و درمان، میزان مرگ و میر آن به ۳ تا ۵ درصد می رسد. وی درباره ارائه آمار ابتلا به این بیماری در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد می گوید: در سال ۱۴۰۲ ما ۴۳ مورد مشکوک به تب کریمه کنگو داشتیم که یک مورد آن مثبت بود که درمان شد و مرگ و میر نداشتیم. در سال ۱۴۰۳ ما ۵ مورد مشکوک داشتیم که تا این لحظه نمونه مثبتی نداشتیم. وی در مقایسه آمار امسال با مدت مشابه سال گذشته می گوید: آمار امسال نسبت به موارد مشابه سال گذشته افزایش نداشته است. دکتر نهبندانی درباره چگونگی علایم بیماری تب کنگو می گوید: این بیماری مانند همه تب های خونریزی دهنده بیشتر علایم عمومی مانند  تب بالا، بدن درد، سردرد و درد عضلانی را به همراه دارد. گاهی ممکن است به ندرت بیمار علایم دیگری مثل اسهال و دل پیچه هم داشته باشد یا معمولا خونریزی به صورت لکه های قرمز روی پوست یا خونریزی لثه و انواع مختلف خونریزی را نشان بدهد. اگر فرد این علایم عمومی، لکه یا خونریزی در قسمت های مختف بدن یا سابقه تماس با دام را داشت یا شغل فرد دامدار و قصاب بود، از نظر ما یک نمونه مشکوک به تب کریمه کنگو است. وی درباره اقدامات پیشگیرانه دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای مقابله با این بیماری بیان می کند: هر ساله همزمان با فصل فعالیت کنه ها و تخم ریزی آن ها که با فصل گرم شروع می شود، با همکاری دام پزشکی و سلامت محیط در زمینه پیشگیری رشد کنه ها و وجود کنه ها در محل نگهداری دام ها، اقداماتی به صورت سم پاشی و به سازی آغل های گوسفندان و… انجام می شود. همچنین کنترل جمعیت کنه ها که اگر گزارشی از افزایش جمعیت باشد، اقدام به سم پاشی و از بین بردن کنه ها می کنیم. اطلاع رسانی و آموزش در این راستا و  تامین دارویی را نیز انجام می دهیم.

دکتر نهبندانی در ارائه توضیحاتی برای پیشگیری از این ویروس ادامه می دهد: افراد هر گوشتی را که می خواهند مصرف کنند حتما از کشتارگاه های مجاز که ذبح بهداشتی در آن ها انجام شده و گوشت را حداقل ۲۴ ساعت در دمای یخچال نگهداری کرده اند، استفاده کنند. اگر افراد کنه را روی پوست خود مشاهده کردند، به هیچ عنوان اقدام به جدا کردن کنه با دست یا له کردن آن روی پوست نکنند چون همین اقدام می تواند ویروس را وارد بدن کند. باید از مرکز بهداشت جامع خدمات از همکاران ما کمک بخواهند یا سر کنه را با پنس بگیرند و زایده های دهانی آن را از بدن جدا کنند. همچنین گوشت را از قصابی و کشتارگاه های مجاز دام که ممهور به مهر دام پزشکی هستند، تهیه کنند چراکه این گوشت حتما ۲۴ ساعت را در یخچال بوده است. وی تصریح می کند: اگر به هر طریق دیگر گوشت به دستشان می رسد که مطمئن نیستند این گوشت کشتار مجاز داشته است یا خیر، حتما گوشت را ۲۴ ساعت در دمای یخچال نگه دارند و سپس  اقدام به خرد کردن آن کنند. بنابراین قبل از هرتماسی با گوشت باید نگهداری آن در یخچال ۲۴ ساعت طی شود. مشکل عمده این است که به صورت عرف خیلی ها تمایل به تازه خوردن و گرم خوردن احشای دام مثل جگر، قلوه و…دارند. در مورد احشای دام نیز توصیه می کنیم حتما باید ۴۸ ساعت در داخل دمای یخچال بماند. دکتر نهبندانی تاکید می کند: گذاشتن در داخل یخچال به هیچ وجه خاصیت انتقال پروتئین و مواد غذایی را در گوشت پایین نمی آورد. فریز کردن گوشت و احشا و… به هیچ وجه ویروس داخل آن ها را از بین نمی برد. حتما زمانی معادل ۲۴ ساعت برای گوشت و ۴۸ساعت برای احشا در داخل یخچال قبل از هر تماس در نظر گرفته شود.

منبع : خراسان