سهمیه خراسان رضوی از برنامه نهضت ملی مسکن، ساخت نزدیک به ۴۰۰ هزار واحد است که تکاپوی مدیران استان برای تامین زمین مورد نیاز طرح و اقدامات پیگیرانه آنان، بارقه امید را در دل متقاضیان زنده کرده است.دولت سیزدهم قرار است چهار میلیون واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن در مدت چهار سال بسازد که سهم استان خراسان رضوی از این میزان ۱۰ درصد، یعنی عددی بیش از ۳۹۰ هزار واحد مسکونی است.علیرغم چالش‌هایی که در زمینه پیوست زمین های طرح به محدوده شهری و نیز آماده‌سازی زمین وجود دارد، تاکنون زمین مورد نیاز برای طرح نهضت ملی مسکن خراسان رضوی در ۶۰ نقطه شهری استان به روش های مختلف از جمله الحاق زمین یا تغییر کاربری آن تامین شده و یا در حال تامین است.استاندار خراسان رضوی در نشستی در چند بند، وضعیت نهضت ملی مسکن این استان را چنین توصیف کرده و گفت: تاکنون برای ۱۸۰ هزار واحد مسکونی، چهار هزار هکتار زمین تامین شده است و این مقدار الحاق زمین در خراسان رضوی حدود ۱۵ برابر مسکن مهر در طول ۱۶ سال گذشته بوده است.یعقوبعلی نظری افزود: برابر ابلاغ وزارت راه و شهرسازی، برنامه چهارساله نهضت ملی مسکن در خراسان رضوی ۳۹۱ هزار و ۲۰ واحد را شامل می شود.وی ادامه داد: در بخش حمایتی ۱۹۵ هزار و ۸۲۰ واحد، در بخش روستایی ۶۴ هزار واحد، در بازآفرینی شهری ۵۶ هزار و ۲۰۶ واحد و در بخش خودمالکی هم ۷۴ هزار و ۹۸۰ واحد در طرح نهضت ملی مسکن خراسان رضوی در نظر گرفته شده است.
تامین ۴۰ میلیون متر مربع زمین در شهرها و روستاهای خراسان رضوی
مدیرکل راه و شهرسازی خراسان رضوی نیز اخیرا در خصوص توفیقات استان در اجرای این طرح گفته بود: تامین زمین برای طرح نهضت ملی مسکن استان در دولت سیزدهم، ۴۰ برابر طرحهای مسکن‌سازی مشابه در دولت های گذشته بوده است.
وحید داعی افزود: در قالب نهضت ملی مسکن ۴۰ میلیون متر مربع زمین در شهرها و روستاهای مختلف استان خراسان رضوی از طریق زمین ملی یا الحاق زمین به شهر یا روستا تامین شده که در مقایسه با زمینی که برای طرح مسکن مهر تامین شد، رقم قابل توجهی است.
وی بیان کرد: در این راستا تاکنون ۴۴۱ هزار و ۲۶۹ متقاضی از این استان در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند که از این تعداد ۱۲۰ هزار و ۹۰۶ متقاضی تایید نهایی شده اند.
در بیان چالش ها ابتدا به سراغ شهرستان فریمان، نمونه موفق اجرای طرح نهضت ملی مسکن در استان می رویم و فرماندار فریمان در این خصوص گفت: تاکنون از این شهرستان پنج هزار و ۵۵۵ نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند که از این تعداد ۲ هزار و ۱۵۲ نفر حائز شرایط لازم هستند و هزار و ۶۵۹ متقاضی نیز تایید نهایی شده اند.
حمید اکبری بیان داشت: در مجموع ۲۳۹ قطعه زمین طرح نهضت ملی مسکن در فریمان قرعه کشی و تحویل متقاضیان شده است که هر قطعه زمین شامل ۲ واحد مسکونی در ۲ طبقه روی پیلوت است.
وی ادامه داد: از مجموع ۴۰۰ واحد مسکونی در حال ساخت این طرح، ۱۵۰ واحد در مرحله اجرای اسکلت و سقف، ۵۰ واحد در مراحل پایانی و یا نازک کاری است و بقیه موارد نیز در مرحله پی ریزی (فونداسیون) است.
وی گفت: همچنین با پیگیری صورت گرفته دستگاههای خدمات رسان، عملیات تامین خدمات زیربنایی در زمین نهضت ملی مسکن فریمان از ۲ هفته قبل با جدیت آغاز شده است و کار نصب انشعابات برای برخی واحدهای متقاضی به زودی انجام خواهد شد.
نهضت ملی مسکن فریمان در گیرودار تامین زیرساختها
فرماندار فریمان بیان داشت: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان رضوی عملیات آماده سازی زمین و معابر در طرح نهضت ملی مسکن این شهرستان را شروع کرده و تا امروز افزون بر ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
شهرستان فریمان با جمعیت ۱۰۵ هزار نفر دارای چهار شهر و ۱۲۰ روستا و بیش از ۲۰ هزار خانوار است و شاید تنها شهرستانی باشد که واحدهای مسکونی ساخته شده آن تحویل متقاضیان شده است، اما در این ویدئو که استانداری خراسان رضوی منتشر کرده، معاون عمرانی استاندار همچنان پیگیر تامین زیرساختها برای واحدهای ساخته شده است.
باید توجه داشت که اقدامات زیادی در خصوص تامین زمین در خراسان رضوی صورت گرفته است چنانکه در نیمه تیرماه امسال، عملیات آماده سازی ۱۲۰ هزار هکتار از زمین های مورد نیاز طرح نهضت ملی مسکن در شهر جدید بینالود در بخش رضویه شهرستان مشهد آغاز شد.
این میزان زمین به اندازه زمین نهضت ملی مسکن در بسیاری از استان ها است اما در ادامه روند تامین زیرساختها، خیابان کشی و ساخت مسکن، چالش ها کم کم خود را نشان می دهند.
البته فرایند آماده سازی زمین در سایر شهرستان های خراسان رضوی بدون حاشیه نبوده است به گونه ای که فرماندار تربت جام در این باره گفت: چهار هزار و ۶۰۰ متقاضی در طرح نهضت ملی مسکن این شهرستان تاکنون ثبت‌نام کرده‌اند که افزون بر نیمی از آنان آورده اولیه خود را پرداخت کرده اند.
حسین جمشیدی افزود: هم اینک ۲۰ دستگاه وسیله نقلیه سنگین شامل لودر، کامیون و بولدوزر در حال آماده‌سازی و تسطیح زمین، برداشت خاک مرده، تعیین کف و بر کوچه ها و تعیین قطعات این واحدهای مسکونی هستند.
این گفت وگو نشان می دهد هنوز زمینی به متقاضیان تحویل نشده تا عملیات اجرایی ساخت در آن آغاز شود.
رییس اداره راه و شهرسازی شهرستان درگز نیز به خبرنگار ایرنا گفت: ۸۲۲ قطعه زمین برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در این شهرستان تامین و پیش نویس پروانه ساختمانی آنها نیز آماده شده است.
امین حاتمی افزود: تاکنون سه هزار و ۱۰۹ متقاضی از شهرستان درگز در سامانه دریافت زمین وزارت راه و شهرسازی ثبت نام کرده اند که ۲ هزار و ۷۰۰ متقاضی حائز شرایط شناخته شده اند.
بنیاد مسکن خراسان رضوی همزمان درگیر ۵۰ پروژه آماده سازی
رییس اداره راه و شهرسازی شهرستان درگز به آماده سازی قرارداد واگذاری زمین ها اشاره کرد و افزود: آمارها نشان می دهد زمین های تامین شده برای طرح نهضت ملی مسکن کافی نیست و از طرفی بنیاد مسکن نیز در آماده سازی همین زمین ها تعلل دارد.
حاتمی اضافه کرد: بنیاد مسکن خراسان رضوی در حال حاضر همزمان ۵۰ پروژه آماده سازی زمین را در دست اقدام دارد که با توجه به سخت گذر بودن مسیرهای این شهرستان مرزی و کوهستانی، فعالیت برای نهضت ملی مسکن درگز برای آن مجموعه در اولویت نیست.
وی خاطرنشان کرد: سازمان ملی زمین و مسکن نیز محدودیت هایی برای انعقاد قرارداد در بخش ضرایب اعمال کرده است، به بیان دیگر این محدودیت ها ورود شرکتهای خصوصی به پروژه های آماده سازی زمین را زیانده کرده و در نهایت آماده سازی زمین های نهضت ملی مسکن در شهر درگز بر زمین مانده است..
وی گفت: البته اقدام برای تامین یک قطعه زمین دیگر متعلق به آستان قدس رضوی در شهر درگز آغاز شده که دریافت این زمین منوط به تهاتر آن با قطعه زمینی در مشهد بین اداره کل راه و شهرسازی و آستان قدس رضوی شده است.
رییس اداره راه و شهرسازی شهرستان درگز اظهار داشت: اقدام برای تامین زمین طرح نهضت ملی مسکن شهرستان در شهرهای چاپشلو، نوخندان و لطف آباد نیز در حال انجام است.
تهاتر زمین با آستان قدس رضوی
اوضاع پروژه نهضت ملی مسکن در شهرستان های چناران، طرقبه شاندیز و گلبهار در اطراف مشهد نیز تعریفی ندارد و مطابق اعلام منابع مختلف در فرمانداری ها، راه و شهرسازی در تامین زمین در این مناطق ناتوان است، چرا که این ادارات در این شهرستان ها دارای مدیریت واحد است و یکی از چالش های این مناطق آستانه ای بودن زمین ها و عدم تهاتر زمین با آستان قدس رضوی است.
نماینده شهرستان های نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ۲۶ هزار نفر در شهر نیشابور برای دریافت زمین در نهضت ملی مسکن تایید شده اند اما فقط برای چهار هزار متقاضی زمین مورد نیاز تامین شده است.
احسان ارکانی یکی از چالش های اصلی حوزه انتخابیه خود را طرح ملی مسکن عنوان کرد و افزود: در نهایت با اتکا به قانون الحاق زمین به محدوده شهر، ۱۱۰ هکتار از اراضی مرحوم سعیدی با توافق ورثه و طبق ضوابط وزارت راه و شهرسازی آماده الحاق به محدوده شهر شد.
وی گفت: در نشست شورای عالی شهرسازی ناگهان یک نهاد فنی در استان که پیش از این موافقت خود را با الحاق این زمین به محدوده شهر اعلام کرده بود، با الحاق آن مخالفت کرد.
ناهماهنگی در الحاق زمین طرح مسکن ملی نیشابور
نماینده شهرستانهای نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه در مجلس بیان داشت: متاسفانه این نهاد پیش تر موافق الحاق بود و با این تصمیم فقط خانه دار شدن ۲۲ هزار نیشابوری را در طرح نهضت ملی مسکن به تعویق انداخت.
ارکانی گفت: قرار است طرح الحاق ۱۱۰ هکتار زمین به محدوده شهر دوباره در جلسه شورای عالی شهرسازی مطرح شود که با این الحاق و الحاق قطعات کوچک تر زمین در اطراف ۱۱۰ هکتار اراضی مرحوم سعیدی، ۲۰۰ هکتار زمین برای طرح نهضت ملی مسکن نیشابور تامین شود و سنگ بزرگ از مسیر آن برداشته شود.
هرچند با پیگیری دولت، توفیقات زیادی در تامین زمین نهضت ملی مسکن خراسان رضوی به دست آمده است اما باید توجه داشت مجموعه های متولی فقط ۲ سال برای احداث ۳۹۰ هزار واحد مسکونی در استان وقت دارند و این طرح مهم و ملی در برخی شهرستان ها همچنان درگیر الحاق زمین به محدوده شهری است!
با توجه به محدودیت زمانی باید مسوولان استانی راهبردهای جدید و شیوه های میانبری را برای تداوم این نهضت برگزینند.
